İnternette birçok kez araştırmama rağmen bir türlü güncel ve istediğim bilgileri bulamamanın sıkıntısıyla yazıyorum bu yazıyı. eğer benim gibi meraklı olan varsa, bu yazıyı mutlaka okusun derim. öncelikle belirtmek isterim ki -ki birçok yerde zaten okudunuz ve eğer bu konu ile ilgili araştırma yaptıysanız- gerçekten evden yayın yapmak kolay bir şey değil. ayarların yapılmasından değil, daha çok ülkemizin internet şartları ile alakalı. peki sen neden yaptın? diye sorarsanız, benim amacım evden web yayını yapmak değil de daha çok pratikte bunun nasıl yapıldığını öğrenmekti, öğrendim de!
port yönlendirme
araştırma yapan herkesin karşısına çıkmıştır mutlaka, "modeminizde 80 portunu açmanız gereklidir" diye. bu olay çok zormuş gibi görünse de (ilk merak ettiğim zaman bana da aynısı olmuştu) aslıda oldukça kolay. modeminizin internet arayüzünden kolaylıkla yapabilirsiniz.
ne yapmak lazım?
1.modemin bütün ayarlarını yapabildiğiniz internet arayüzüne bağlanmalısınız. (genellikle 192.168.1.1 ya da 192.168.2.1 şeklinde bir ip adresidir. ben airties rt-206v2tt modem kullanıyorum ve bu modele göre anlatacağım.)
2.ip adresinizi yazdığınız zaman sizi giriş ekranı karşılayacak. kullanıcı adınızı ve şifrenizi girip devam edin. (internetinizi ttnet'ten aldıysanız kullanıcı adınız ve şifreniz varsayılan olarak admin/ttnet şeklindedir. Şifrenizi bilmiyorsanız da müşteri hizmetlerini arayarak öğrenebilirsiniz.)
3.kullanıcı adı/şifre olayını geçtikten sonra açılan sayfada sol taraftaki menüden nat - port yönlendirme'yı tıklayarak yönlendirme ayarını yapacağınız sayfaya gelmiş olmalısınız.
resmin büyük hali için tıklayın
1.port yönlendirme sayfasında ilk olarak port yönlendirme etkin kutusuna çentik atıp kaydedin. daha sonra yine aynı sayfada yeni butonuna basarak port yönlendirme ayarlarını yapabileceğiniz sayfayı açın. yapmanız gereken ayarları yapmadan önce aşağıdaki açıklamalara da ayrıca dikkat edin.
2.kural adı kısmına ne yazacağınız size kalmış, istediğiniz bir adı verebilirsiniz (webserver gibi). istemci seçiniz kısmında ise yeni ip adresi bölümüne bilgisayarınızın yerel ip adresini yazmanız gerekli. normalde mevcut lan istemcileri kısmında modeme bağlı bütün bilgisayarlar görünür fakat ben biraz kurcaladığım için bende görünmüyor.
yerel ip adresinizi bilmiyorsanız başlat'tan çalıştır'ı (windows tuşu + r ile açabilirsiniz) açın. cmd yazıp enter'a basın. komut satırına ipconfig /all komutunu girerek ip adresinizi öğrenebilirsiniz.
resmin büyük halini görmek için tıklayın
alt kısımda ise asıl port ayarlarını yapacağımız kısım var. sol taraftan hazır ayarları kullanabilirsiniz fakat biz sadece 80 portunu açacağız. yine uygulama adı kısmına istediğiniz adı yazabilirsiniz. bende webserver yazıyor. wan ve lan kısımlarının altındaki tcp portları kısmına 80 (açmak istediğimiz port numarası) yazıp ekle dedikten sonra kaydederek port yönlendirme işlemini tamamlamış oluyoruz.
ip adresi sabitleme
burada kastettiğimiz ttnet'ten alacağınız bir sabit ip hizmeti değil .bilgisayarın yerel ip'sini sabitlemek... nedeni, modeminizin her açılışta bilgisayara 192.168.2.2 ile 192.168.2.254 arasında rastgele bir ip vermesi. bu ayarlamalar işletim sistemine göre değişiklik gösteriyor fakat ben windows7 kullanıyorum o yüzden ona göre anlatacağım. aynı ayarlamalar ile windows vista'da da yapabilirsiniz benzer şekilde. Xp kullanıcıları ise 5. maddede nasıl yapacaklarını okuyabilirler.
ne yapmak lazım?
1.saatin yanındaki bağlantı simgenize tıkladığınızda küçük bir pencere açılacaktır. oradan kullandığınız bağlantı üzerinde sağ tıklayarak durum'u seçin.
2.açılan ekranda etkinlik bölümünde özellikler'i, daha sonra açılacak yeni pencerede internet protokolü sürüm 4 (tcp/ipv4 'e tıkladığınızda ayarları yapacağınız son pencere açılacak.
3.aşağıdaki ip adresini kullan'ı seçip, ip adresi kısmına bilgisayarınızın kullanmasını istediğiniz sabit ip adresinizi yazın (mesela bende 192.168.2.2). alt ağ maskesi kısmı otomatik olarak 255.255.255.0 olacaktır. madem o kadar hevesli bırakın kalsın öyle. varsayılan ağ geçidine ise modeminizin internet arayüzüne girmek için kullandığınız ip'yı yazmalısınız.
resmin büyük hali için tıklayın
4.otomatik olarak bir ip adresi al seçeneği seçili olmadıkça otomatik olarak bir dns adresi de alamayacaksınız fakat bu o kadar da önemli değil. boş bırakırsanız varsayılan olarak modemin ip adresini kullanacaktır. açık olan pencereleri tamam diyerekten kaydedip kapatın. ip adresiniz artık sabit.
5.windows xp kullanıcıları ise bu ayarları şu şekilde yapabilirler: başlat - ağ bağlantıları'na tıklayın. açılan pencerenin sol tarafında bulunan ağ görevleri sekmesinin altında ağ bağlantılarını görüntüle'ye tıkladıktan sonra mevcut ağ bağlantılarınız açılacaktır. kullandığınız bağlantının üzerine sağ tıklayarak özellikler'i seçin. açılan pencerede internet iletişim kuralları (tcp/ip)'na çift tıkladığınızda yeni bir pencere açılacak. bu pencerede gerekli ayarları yukarıdaki şekilde yapabilirsiniz.
bana bir sunucu lazım. hem de hemen!
size sadece bir sunucu lazım değil. sunucu, veri tabanı, bu veri tabanını kontrol edebileceğiniz bir sistem, vs, vs. kafanız hiç karışmasın. bunları wampserver ile kolaylıkla bilgisayarınıza kurabilirsiniz. bazı özellikleri olmamasına rağmen başlangıç için oldukça kolay bir program. (WampServer yerine xampp programını da kullanabilirler fakat alışması biraz zamanınızı alacaktır.) kurulum işlemi ise oldukça basit.
ne yapmak lazım?
1.ilk olarak wampserver'ı sitesinden indirmelisiniz. indirme sayfasına buradan ulaşabilirsiniz.
2.dosya indikten sonra kurulum işlemine geçebiliriz. indirdiğiniz dosyayı çalıştırın. gelen ekranda lisans sözleşmesini onaylayın. wampserver'ın kurulacağı yeri seçin. kısayollara da çentik attıktan sonra kurulum için sizin yapmanız gerekenler bitmiş oluyor.
3.kurulum tamamlamaya yaklaştığında eğer sisteminizde firefox'u bulursa wampserver için varsayılan tarayıcı yapmak isteyip istemediğinizi soracak. bunu da onaylayıp geçin.
4.artık bir sunucunuz var fakat wampserver açıldığında ilk olarak çevrimdışıdır. yayın yapabilmek için çevrimiçi olmanız gerekli. saatin yanında bulabileceğiniz wampserver simgesine bir kere tıklayın. açılacak küçük pencere bundan sonra hiç yabancı olmayacağınız yer. burada çevrimiçi hale getir'e tıkladığınızda sunucunuz çevrimiçi, diğer bir deyişle yayında olacaktır.
5.biraz önce sabitlediğimiz ip adresinizi herhangi bir tarayıcının adres satırına yazdığınızda eğer her şey yolunda ise wampserver anasayfası gelmeli. aslında şu anda siteniz dışarıdan erişilebilir durumda fakat arkadaşlarınızın ya da tanıdıklarınızın sitenize bağlanabilmesi için bilgisayarınızın internet ip adresinizi (internet ip adresiniz, ttnet'in size vermiş olduğu modem kapanıp açıldığında değişen ip adresidir. modeminizin anasayfasından ya da whatismyipadress adresinden öğrenebilirsiniz.) bilmeleri gerekli. (bunu da birazdan düzelteceğiz.)
6.sitenizi denemek için kendi internet ip adresinizi yazdığınızda ise yine modem ana sayfasının gelmesi kendi bilgisayarınızdan bağlandığınız için normal bir durum. port yönlendirmede bir sorun olduğunu düşünmeyin. port yönlendirmeyi denemek için başka bir yerdeki bilgisayardan ip adresinizi yazmalısınız. sitenizin dışarıdan nasıl göründüğüne bakmak için bilgisayara verdiğiniz sabit ip adresinizi (192.168.2.2), 127.0.0.1 ip adresinizi ya da http://localhost/ yazarak kontrol edebilirsiniz.
ip adresinden kurtulun
ip adresiniz yerine düzgün bir adres almak daha güzel olmaz mıydı? bir de bu adres ücretsiz olsa mesela tadından da yenmezdi hani. evet! bunu yapmak için güzel bir servis var. basitçe sistemin çalışma mantığı, siteden aldığınız alan adınıza internet ip adresinizi kaydediyorsunuz. bu alan adına gelen bütün istekler sizin internet ip adresinize yönlendiriliyor. şöyle bir sorun çıkıyor burada karşımıza. yukarıda internet ip adresini açıklarken ip'nin değişken olduğunu, modemin her kapanıp açıldığında farklı bir ip adresi aldığını yazmıştık. her modem kapandığında yeniden ip yazmak zahmetli iş. servisin diğer güzelliği ise burada başlıyor. bilgisayarınıza kuracağınız minimini bir program ile bu sorunun üstesinden gelebilirsiniz. modem kapanması, ttnet'in arada sırada attığı resetler gibi nedenlerden dolayı ip adresiniz her değiştiğinde, program yeni internet ip adresinizi hesabınıza eşitliyor. siz hiç bir şey ile uğraşmıyorsunuz. sistem kaynaklarını tüketmediğini söylemek yanlış olmaz hani.
ne yapmak lazım?
1.dyndns.com adresinden ücretsiz bir hesap almalısınız. (elbette ücretli seçenekler de var. bu servislerle kendi alan adınızı da alabiliyorsunuz. ilgilenenler varsa aynı adrese bakabilirler.) ücretsiz seçeneğinde kullaniciadiniz.homedns.org şeklinde oluyor (...homedns.org kısmı için 88 adet alternatif mevcut).
2.üye olma işlemi oldukça basit. adınızı, kullanıcı adınızı, şifrenizi, şifrenizin doğrulamasını, e-posta adresinizi, e-posta adresinizin doğrulamasını ve güvenlik kodunu girmelisiniz. daha sonra ise sitenizin adını (kullanıcı adınız olmak zorunda değil) ve 88 alternatifli adresten birini seçmelisiniz. daha sonra internet ip adresinizi yazmalısınız ('your current location's ip address is 56.187.110.832' yazısına tıklayarak internet ip'niz otomatik olarak metin kutusuna yazılacaktır).
3.bizim için şimdilik gerekli olan ayarlar bunlar. add to cart butonuna basarak ürününüzü sepete atıyoruz. açılan ekranı next butonuna basarak geçebiliriz. daha sonra son ekranda activate services butonuna tıklayarak işlemlerinizi tamamlayın.
4.sitenizi aktif ettikten sonra denemek için adresinizi yazdığınızda modeminizin arayüzü geliyorsa servis düzgün çalışıyor demektir. hatırlayın internet ip adresinizi yazdığınızda da modemin sayfası açılmıştı. yani sistem alan adından sizin ip adresine yönlendirmeyi sorunsuz yapıyor. :)
5.yukarıda değişken ip sorununu açıklamıştık. bu sorunun üstesinden gelmek için sistemin bize sunduğu minimini programı indirmeniz ve kurduktan sonra birkaç küçük ayar yapmanız gerekli. programı indirmek için sitedeki adresinden indirebilirsiniz (726kb). kurulumu ise 5 adımda hallediyorsunuz. kısa bir kurulumdan sonra programı çalıştırın. sitede kullandığınız kullanıcı adı/şifrenizle giriş yapın. sistem internet ip adresinizi otomatik olarak bulacak ve alan adınıza eşitleyecektir.
6.bazen bilgisayarımızın performansını arttırmak için başlangıçta çalışan programları kapatabiliyoruz. Eğer böyle bir ayarlama yaptıysanız program ip adresinizi güncelleyemeyecektir. bu yüzden bilgisayarınız açıldığında programın başlatmasını ayarlamalısınız. ayarlamayı ise programda advanced sekmesinden yapabilirsiniz. advanced sekmesine tıkladığınızda en üstteki start updater with windows'un yanındaki kutucuğa bir çentik atın. bu kadar. :)
artık güzel bir alan adınız, kendinize ait bir sunucunuz var. tabii ciddi anlamdan web yayını yapmak şimdilik ülkem şartlarında hayal. benim bu konudaki amacım zaten bunu pratikte nasıl yapıldığını öğrenmekti. ben öğrendim, siz de öğrenin dedim yazdım. olur da ilerde yurdumun servis sağlayıcısı imana gelir de internet hızımız katlanırsa kendi sitenizi kendiniz yayınlarsınız. takıldığınız konuları veya yazıdaki herhangi bir yanlışı yorumlarda yazabilirsiniz. hem diğer kullanıcılara yardımınız dokunmuş olur hem de beni de yanlıştan döndürmüş olursunuz. umarım faydalı olur sizin için de.